W dniu 6 lipca 2009 roku w Instytucie Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego przy ul. Piłsudskiego w Gdyni odbyło się spotkanie w ramach Partnerstwa dla Bałtyku. Organizatorem spotkania było Stowarzyszenie Ekologiczne Eko-Unia (http://www.eko-unia.org.pl/ekounia/), które aktualnie prowadzi spotkania osadzone w tematyce morskiej w ramach projektu „Bałtyk jest w Polsce. Bałtyk jest w Europie”(www.baltyk.org.pl). Celem spotkania w Gdyni było omówienie problemu wpływu turystyki na środowisko nadmorskie.

Przewodniczący Stowarzyszenia Radosław Gawlik zaprosił do udziału w dyskusji przedstawicieli administracji prawa ochrony środowiska oraz ekspertów, którzy na co dzień walczą z niekorzystnym wpływem, często bardzo agresywnej turystyki wodnej na akwen Zatoki Puckiej. Referaty wprowadzające wygłosili: prof. Mariusz Kistowski oraz prof. Krzysztof Skóra.

Obszary nadmorskie są obecnie najbardziej atrakcyjnym całorocznym miejscem rekreacji. Niestety, zbyt wielkie letnie natężenie ruchu turystycznego oraz zła, wręcz rabunkowa, gospodarka przestrzenna powodują, że tereny niegdyś unikatowe podlegają degradacji. Duże braki w prawie ochrony środowiska umożliwiają obecnie nadużycia oraz dowolną interpretację ustaw dotyczących eksploatacji strefy przybrzeżnej. W związku z tym powstają takie problemy jak: tendencyjna interpretacja planów zagospodarowania przestrzennego oraz zarządzeń dotyczących ochrony przyrody, przeludnienie terenów, rozwój agresywnych przyrodniczo sportów wodnych, które często nie są dostosowane do aktualnych warunków środowiska.

Te zjawiska uniemożliwiają właściwą i skuteczną ochronę środowiska, unikatowego w skali europejskiej. Zawodowi i niezawodowi ekolodzy oraz specjaliści z innych dziedzin próbowali dokonać analizy obecnego stanu siedlisk oraz gatunków najbardziej zagrożonych skutkami nieodpowiednich działań gospodarczych, głównie transportu samochodowego oraz agresywnej w stosunku do środowiska turystyki rekreacyjnej.

Posłużono się przykładem wyjątkowego siedliska jakim są trzcinowiska Zatoki Puckiej. Tego typu habitaty są miejscem składania ikry, wylęgu oraz schronienia narybku wielu, nierzadko istotnych również dla gospodarki człowieka, gatunków ryb. Przybrzeżne trzcinowiska są również miejscem bytowania wielu gatunków ptaków. Ponadto roślinność brzegowa stanowi istotną ochronę przed erozją brzegu oraz redukuje ilość biogenów dostających się do wód akwenu. Trzcinowiska przybrzeżne Zatoki Puckiej minimalizują proces eutrofizacji zachodzący w tym zbiorniku. Czy warto więc niszczyć coś,  co ma bardzo istotny wpływ na życie każdego z nas?

Obecni na zebraniu stwierdzili również, iż koniecznym elementem ochrony siedlisk i gatunków jest edukacja naszego społeczeństwa. Powinna ona objąć wszystkie grupy wiekowe, nie tylko dzieci i młodzież.

Podstawowym celem powinno być obecnie wypracowanie w społeczeństwie bardziej pro-przyrodniczych postaw wobec środowiska. Jeżeli w społeczeństwie zaistnieje świadomość, ze takie formy rozrywki szkodzą środowisku być może zmniejszy się również popyt na tego typu usługi. Bez zmian w prawie, zwłaszcza tych dotyczących planowania przestrzennego i ochrony walorów przyrodniczych oraz wzrostu świadomości ekologicznej ludzi, trudno będzie liczyć na poprawę sytuacji terenów przybrzeżnych.

Tekst: Klaudyna Sergot