Poprawa współpracy i mediacji – sprawozdanie z warsztatów w Gdyni, 15.01.2009

Sty172009
Spis treści
Poprawa współpracy i mediacji – sprawozdanie z warsztatów w Gdyni, 15.01.2009
Burza mózgów - Rezerwaty na Bałtyku
Wszystkie strony

Zapis z warsztatów zorganizowanych przez WWF Polska i Baltic Sea RAC poświęcone poprawie współpracy i mediacji. Gdynia 15.01.2009r

 

Plan spotkania :

9.00-10.30- wstęp do spotkania, metody(I) i przegląd Wspólnej Polityki Rybackiej(Wyryb)

10.45-13.00 – pytania, problemy WPRyb, metody (II), dialog

13.00-14.00 -  obiad

14.00-15.30 – dialog

15.30-16.00 -  podsumowanie

 

Otwiera Ewa Milewska z WWF-u oraz reprezentanci Uniwersytetu w Goeteborgu.

 

Przestawiamy się :  Stowarzyszenie Eko-Unia, grupa działaczy, rybaków , armatorów „ kutrowych” z Zrzeszenia Rybaków Morskich,  Ryszard Malik – ZRM reprezentant w BC RAC- szef Grupy Roboczej Połowów Pelagicznych, Katarzyna Kamińska -MRiRW,   Peter Adler The Keyston Center -organizacja z  Kolorado - USA, przedstawiciele Uniwersytetu i Politechniki w Goeteborgu, pracownicy Morskiego Instytutu Rybackiego, WWF Polska

 

 

Peter Adler, The Keyston Center, pochodzi z Hawajów,  zatrudniają 50 osób,

- zajmują się pomocą w mediacji w trudnych problemach,

-są neutralni wobec stron konfliktu,

-opierają informacje o podstawy naukowe,  choć nauka nigdy nie powie całej prawdy,

-wierzą w dialog i współpracę

 

Komponenty konfliktów:

-wiele graczy- stron- potrzebna dobra mapa- plan,

- najczęściej są to złożone problemy prawne, naukowe, ekonomiczne

- sprzeczne ze sobą fakty- informacja

- silne efekty decyzji-  np. życie – śmierć- określonych gatunków  lub  masowa utrata pracy

- olbrzymie znaczenie dla przyszłości rodzin, dzieci i regionów

- różne kultury działania stron konfliktów

- ideologia – filozofia

- nieznane długoterminowe efekty decyzji

 

Opracowanie strategii – musi się opierać na dialogu rzeczywistym, nie przedstawianiu  tylko swoich racji

 

Przykład działania The Keyston Center

 

1.Morskie Rezerwaty Ochronne -Marine Protected Areas ( MPAs) na Hawajach

 

Ostry konflikt po ogłoszeniu przez organizacje ekologiczne ok. 30 lat temu jako reakcji na przełowienie i zniszczenie zasobów w ekosystemie morskim wokół wysp, że trzeba otworzyć wokół wysp MPAs. Strony zupełnie zablokowały się w swoich argumentach.  Mała grupa leaderów, złożona głównie z rybaków, zaczęła się spotykać i ogłosiła wspólnie z naukowcami ,że można coś takiego zrobić.  Od tego momentu te rezerwaty powstały w interesie rybaków i zachowania ryb w bardzo szybkim czasie.

 

2.Negocjacje dotyczące Elektrowni Jądrowych

 

Od 25 lat  w USA nie budują EJ- impas brak zgody na nowe EJ-  mediator The Keyston Center, organizacja dialogu : organizacje społeczne -6 i biznes – 6 , rząd obserwatorzy.

Dialog- dotyczący np. opłacalności budowy EJ – bardzo duże rozbieżności(osiągnięto zbliżenie, zmniejszenie rozbieżności )

 Planują  ciąg dalszy dyskusji – zagospodarowanie odpadów nuklearnych,

 

 

3. Mediacja PEBBLE- Kopalnie złota i miedzi w południowej Alasce,

Niezależne panele naukowe- w różnych dziedzinach dotyczących wpływu na środowisko tej inwestycji planowanej w bardzo pięknym, dzikim przyrodniczo miejscu- zatwierdzone składy przez strony sporu, próba zbliżania stanowisk.

 

 Polecana publikacja : The Wisdom of Crowds ( Mądrość tłumu)- James Surowiecki

 

„dialog musi być zaprojektowany, nie przypadkowy”

 

 Referat Katarzyna  Kamińska MRiRW

Wspólna Polityka Rybacka ( dzień dzisiejszy i  jej zmiany)

 

BC RAC utworzony w 2006 r., 2/3 – przetwórcy, rybacy, 1/3 – organizacje społeczne, opiniuje dokumenty i kwoty połowowe dla Komisji Europejskiej.

Wieloletni plan zarządzania dorszem na Bałtyku. Jest przygotowany dla węgorza.

Przygotowuje się dla łososia

 

Przyjmuje się , że 80 % populacji ryb bałtyckich jest przełowionych.

 

Są przygotowane wytyczne do zarządzania rybołówstwem na obszarach Natura 2000

 

 Kierunki reformy WPRyb

- dostosowanie floty do zasobów

- ustanowienie wspólnych celów zarządzenia rybołówstwem

- obciążenie biznesu odpowiedzialnością za zasoby- zrównoważone połowy

- połowy bez odrzutów ( selektywne narzędzia połowowe jak np BACOMA, T 90,

 nakaz przywozu wszystkich ryb do portu)

- efektywna kontrola

Harmonogram

I połowa 09 – Green paper KE

2009 r. debata publiczna

2010- podsumowanie debaty , ocena oddziaływania na środowisko

I połowa 2011 – propozycja nowej WPRyb

2012 – przyjęcie WPRyb

 

 

W Polsce obecnie realizowane

Czasowe wycofanie części floty z dorsza, docelowo wyzłomowanie nadwyżkowej

 części floty

 

Program 4 kutrów – ciekawe dane: najwięcej dorszów 3-4 letnich ( czyli takich, które dopiero co weszły w okres rozrodu)

 

Przygotowywane rozporządzenie KE  ma wejść w  życie w 2010 ( o kontroli)

 

Systemy satelitarne obserwacji ruchu statków  już od 10 m

 

Monitoring Morskich Obszarów Chronionych – Natura 2000

 

 

Pytania , dyskusja

 

Kto płaci za mediacje ?

Hawaje - rząd

Kopalnia- firma , która chciał to wybudować- kontrakt jest jawny- wy płacicie my nie jesteśmy pośrednikami i nie gwarantujemy sukcesu

Nasz warsztat - Baltic 2020, Fundusz Rybołówstwa UE

 

 Przedstawiciel MIR-patent jest bardzo, bardzo amerykański i odległy od nas, inna kultura dyskusji.

Peter Adler- ja niczego nie narzucam, może to nie jest jeszcze ten czas, polityczny, ja mówię o dialogu projektowanym, muszą być projektanci, wybór należy do Was

 

 

Stefan Richer, ZRM - nie wyławiamy 50 tys. t. możliwych i udostępnionych zasobów,  jest bardzo krytyczny wobec rządu i poglądu o wyzłomowaniu, rybacy łodziowi – 15 % połowów , ale 2/3 miejsc pracy, nikt nie patrzy na nich i ich zyskowność. Czy te programy

 dają możliwości zyskownej działalności tej flocie, która mamy ?  Do dziś nie zrobiliśmy segmentacji floty ! Na Bałtyku nie ma sensownej gospodarki zasobami !  Nie jest dobra koncentracja na dorszu. Skandal łowienie szprota pod-wymiarowego na mączkę. Działania rządowe, zmiany ekip doprowadziły do takiego skłócenia środowiska rybackiego

 

 Przedstawiciel MIR- zagrożenie pustynnienie wybrzeża,

                                   -bariery- opinie przedstawicieli nauki i rządu są bardziej cenione niż rybaków

 

 

Rybak ZRM

 RAC jest  znieczuleniem , łowią nie 100 tys. ( to jest w papierach) a  150 tys. t. . 50 tys. t. wyrzucają do morza przez WPRyb- bojąc się kontroli !!! Czy ktoś podjął dialog ?

 Rybacy mają narzucone rozwiązania !

 

 Przedstawiciel  Politechniki  w Goeteborgu

 

Czy jest szansa na wspólną Grupę Robocza- dialog- w Polsce wokół  zgłaszanych problemów ?

           

Propozycja Ryszard Malik, BC RAC, ZRM:

Pola dialogu:

-rybołówstwo i administracja rybacka

-między organizacjami rybackimi

-między organizacjami rybackimi i KE

 

-  dialog z 9 państwami nadbałtyckimi

 

Radek Gawlik Eko-Unia

 Temat dialogu zasadniczy:

 Zrównoważony model Wspólnej Polityki Rybackiej w Polsce :dziś i po 2012r ( równowaga w triadzie ludzie- gospodarka rybacka – przyroda)

 

Wypracowujemy rozwiązania w gronie przedstawiciele Rybaków, organizacji ekologicznych, nauki, administracji- jeśli ta ostatnia da się namówić

 

Tematy- pola dialogu ważne:

  1. Jak zarządzać ( gospodarować na ?) obszarami ochronnymi Natura 2000 na Bałtyku
  2. Jakie narzędzia ochrony morświna ?

      Skoro z obecnych nikt nie jest zadowolony- może jest pole do wypracowania innych lepszych dla przyrody i rybaków ?

3.   Metody ochrony siedlisk – np. tarlisk w Zatoce Puckiej i na  Półwyspie Helskim

 

 

Potrzebny stabilny skład grupy, zacząć w małej grupie i ją poszerzać.

 

Jacek Szomburg, ZRM - nie uczestniczą w dialogach, bo nie widza sensu dokąd on ma prowadzić,

jest 1 organizacja  reprezentowana- ZRM, popiera 2 kierunki dialogu- krajowy i na szczeblu UE,

-krytykuje książeczka „Jaka  ryba na obiad?” przygotowaną przez  WWF - zgadzają się z intencją, ale nie ze sposobem przedstawienia, apel o dialog także w takich sprawach.

           

-Pytania i problemy

Jak przepuścić ryby pelagiczne przez porty ? Jak zagospodarować szczyty połowowe ? Jak przenieść nakład połowowy z  ryb dennych na pelagiczne ? Jak poprawić opłacalność rybołówstwa ?

 

Stefan Richer, ZRM -  różne interesy międzynarodowe, lobby mączkowe KE, dawniej mieliśmy w połowach 30 % dużego śledzia powyżej 20 cm,  zasoby śledzia na paszę, szproty duże powyżej 12 cm – 30 tys. t konsumpcyjne, łowi się po 300 tys. t szprota- przeławiając go. Eksploatujemy znacznie gorsze, młodsze i tańsze ryby, ZRM  domaga się  prawa podziału kwot połowowych- oni przez 2 lata  tym się już zajmowali ?

 

 Ryszard Malik, BC RAC, ZRM:

 

 Przykład BC RAC- podzielony na grupy robocze, skład różny grup, każda organizacja może przybyć i się wypowiedzieć

Grupy:

- rybołówstwo

- ekologia

- zagospodarowanie przestrzenne, port, brzeg

Grupy mają stałych pracowników.

Problem RAC jego opinie są adresowane tylko w stronę KE a nie szerzej do opinii publicznej

 

Radek Gawlik Eko-Unia : co do metody postepowania – trzeba wyszukać i zaprosić liderów stron do grupy dialogowej,  zadbać o rangę dialogu – np. patronat Rządu i KE – przygotowując grunt pod odbiór efektów dialogu

 

 

 Przedstawiciel ZRM- 170 członków, 90 łodzi- proponowali ministrowi na spotkaniu w Krynicy Morskiej z każdej 50 rybaków – 1 mąż zaufania

Ryszard  Malik, BC RAC, ZRM:

Myślcie o procesie, sposób podejmowanie decyzji

W BC RAC- consensus !  Decyzje nieuzgodnione bez consensusu traktowane są jako niepełnowartościowe.

 

Peter Adler –  Cd wykładu o metodologii- II

a zaprojektowanie dialogu

            - organizowanie przywództwa i sponsoringu

            - zachęcenie stron do udziału

            -  zaprojektowanie forum, ustalenie reguł i porozumień roboczych

b. wymiana informacji

            -organizacja produktywnego dialogu i respektującego różne punkty wiedzenia

            - uzgodnienie faktów i informacji z różnych dziedzin ( nauka, technika, kultura,            prawo, ekonomia) przy  „okrągłym stole”

            -zrozumienie interesów różnych grup

            - odnalezienie wspólnych miejsc- sfer łączących

c. rozwiązywanie problemu i budowanie konsensusu

            - dokonanie wyborów

            - ocena czy propozycje są akceptowalne

            - ratyfikowanie, przygotowanie do wdrożenia

            - przyjęcie planu wdrożeniowego

 

Ważne jest rozdzielenie pytań technicznych ( np. jakie stężenie ppm  ołowiu powoduje raka) od wartościujących ( np. które gatunki powinny zostać szczególnie chronione?)

 


Burza mózgów - Rezerwaty na Bałtyku

( dodawanie nowych pomysłów, bez dyskusji na razie):

 

Obszary zakazane – wyłączone ( elektrownie wiatrowe, rurociągi)

 

Miejsce, wielkość, czas zamknięcie, ile obszarów, którzy rodzaj połowów- trał, czy stawny

 

Zatoka Gdańska w 50 % zamykana, ograniczona możliwość swobodnego łowienia – wojsko, żegluga, poligony środkowe wybrzeże- zamknięte

Absurdem jest łowić ryby po tarle- słaba wartość ekonomiczna

 

Tarliska przybrzeżne powinny być także zamknięte dla łodzi i sportów wodnych

Kto może być użytkownikiem, rybołówstwo bywa dozwolone

Rybacy łodziowi- cześć operacji na morzu tajne- w ciągu 1 dnia musieli zejść z łowisk i zostawić sieci

Kto występuje z wnioskiem i kto decyduje ?

 

Natura 2000- a zarządzanie rybołówstwem

 

 Wyznaczenie na podstawie oceny naukowej w dialogu z  rybakami, NGO, opinia publiczna- tarliska morskie, gatunki ryb, ssaków inne gatunki chronione i zagrożone

 

Otwarte badania naukowe- monitoring

 

Ocena efektów ekonomicznych, społecznych, ekologicznych. Bilans kosztów i zysków.

Groźba wyparcie gatunków ryb z rynku- przestoje przetwórstwa- zachowanie konsumentów

Skutki uboczne.

 

Kogo brakuje ze stron: wędkarze( min. odławiają dużych dorszy z wraków),  ministerstwa- MŚ i MON, przetwórstwo ryb, inspekcja rybacka

==============================

Finansowanie grupy niezależne – motywacja- WPR reforma, prezydencja polska 2012

Adler -ważne pytania

Jakie są terminy, jak to wypracujecie – komu to pokażecie ?

 

Stefan Richer, ZRM

-jest konieczność znalezienia gospodarza zasobów ?

-szukanie konsensusu

- antyprzykład - pozbawienie indywidualnych kwot połowowych , przeforsowała grupa 20 % rybaków w  ministerstwie- 2 tyg. temu.

 

 R. Gawlik :

przykład  na razie hipotetycznej propozycji do dyskusji:

Bałtyk obszar Natura 2000-  miejsce pobytu łososia dzikiego- ochrona- wyłączenie obszaru- nie ma kompromisu !

 Wyłączyć - poprawka Stefan Richer - na 5-6 mies., bo tyle przebywa łosoś przy polskim wybrzeżu. ( hipotetyczny kompromis został już zawarty)

 

 Peter Adler

Potrzebny jest impuls motywujący do dialogu

Przykład:

Wspólny wróg łączył przeciwników- zaciekłych przeciwników  w USA. Tym wrogiem stał się  rząd USA  - farmerzy i ekolodzy wieloletni przeciwnicy zawarli sojusz przeciwko projektom kontrolowanej organizacji pożarów lasów ( !?)

 

Radek Gawlik

            Przyłączam się do podziękowań naszym  gościom za organizację spotkania i prelekcje. Zapraszam na spotkanie Rady i Partnerstwa w Łodzi, mówi jeszcze raz o projekcie: „Bałtyk jest w Polsce. Bałtyk jest w Europie” i o procesie budowy Partnerstwa dla Bałtyku, który dobrze koresponduje z dzisiejszym warsztatem.

„Jest mała struktura przygotowana ona może być rozszerzona, także prawdopodobnie o dodatkowe środki finansowe, jeśli to uznamy za niezbędne.

 To o czym tu mówiliśmy świetnie wpisuje się w nasz projekt. Mamy zaplanowane regularne spotkania i może to stanowić punkt wyjścia do prawdopodobnie większego zamierzenia jakim byłoby pomoc w zbudowaniu kultury dialogu wokół zagadnienia zrównoważonego rybołówstwa w Polsce związanego z reformą Wyryb”.

 

Amerykanie dziękują i powtarzają , że są do dyspozycji i pomocy- czekają na ruch ze strony strony polskiej…